Co to są pneumokoki ?
Pneumokoki to niebezpieczne bakterie (Streptococcus pneumoniae), powodujące zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych. Występują na całym świecie rozprzestrzeniając się drogą kropelkową. Są przyczyną tzw. „domowych” zapaleń płuc w krajach europejskich oraz wielu innych zagrażających zdrowiu i życiu chorób: posocznicy, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia ucha środkowego u dzieci i niemowląt. Wywołują też zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli oraz zapalenie zatok.
Dlaczego są takie groźne ?
Bakterie Streptococcus pneumoniae są szczególnie groźne, ponieważ rozprzestrzeniają się z niezwykłą łatwością, atakując zarówno dzieci jak i dorosłych, a infekcje przez nie wywołane charakteryzują się wysokim współczynnikiem umieralności, zwłaszcza w zakażeniach występujących u młodszych dzieci oraz osób po 70 roku życia. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), co roku na świecie umiera na ostre infekcje układu oddechowego około 2,6 miliona dzieci poniżej piątego roku życia, z tego ponad 1 000 000 w wyniku infekcji wywołanych przez pneumokoki. Badania wykazują, że pneumokoki są odpowiedzialne za 85% przypadków posocznic, 66% zapaleń płuc oraz 50% zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci poniżej piątego roku życia i ponad 30% pneumokokowych zapaleń opon mózgowo-rdzeniowych u usób powyżej 50 roku życia, u których współczynnik śmiertelności sięga nawet 20%. Ocenia się, że pneumokoki są odpowiedzialne za więcej przypadków śmierci na świecie niż jakikolwiek inny patogen!
Komu najbardziej zagrażają pneumokoki ?
Pneumokoki atakują najczęściej osoby z przewlekłymi chorobami serca, płuc, wątroby i nerek, pacjentów z cukrzycą, osoby z osłabioną odpornością a także wszystkie osoby starsze, po 65 roku życia. Narażone na zakażenia są również dzieci poniżej 2 lat, które nie mają jeszcze w pełni wykształconego układu immunologicznego.
Jak się bronić ?
Trudno oszacować, ile osób cierpi i umiera z powodu infekcji pneumokokowych w naszym kraju. Jednak można się spodziewać, że zapadalność jest bardzo wysoka, biorąc pod uwagę brak profilaktyki i często niską jakość życia osób starszych. Antybiotyki stają się coraz mniej skuteczne w walce z pneumokokami ze względu na ich wzrastającą oporność bakteryjną. W związku z tym szczególnego znaczenia nabierają działania profilaktyczne, w tym szczepienia ochronne, które w istotny sposób przyczyniają się do redukcji liczby zachorowań. Szczepienie stanowi jedyny skuteczny środek zapobiegający infekcjom pneumokokowym, a także zmniejszający chorobowość i umieralność w przypadku chorób wywołanych przez paciorkowce. U większości pacjentów do wytworzenia długotrwałej odporności wystarcza jedna dawka szczepionki.